PATOLOJİK SMEAR TEST YÖNETİMİ (Rahim Ağzı Kanseri Öncü Bulguları, CIN)
PATOLOJİK SMEAR TEST YÖNETİMİ
Smear taramasında HPV testinin rutine girmesi ile tarama ve takipte birtakım değişiklikler olmuştur.Kotest HPV ve sitoloji taramasının birlikte yapılmasına verilen addır.HPV testi yüksek riskli HPV yi araştıran testtir.Pozitif ve negatif olarak yanıt verir .Tipleme ise yüksek risklilerin tipini veren testtir.Rahim ağzı kanserlerinin %80 ninde etken 16 ve 18 olduğu için bu olgularda smear normal olsa bile kolposkopi yapılır.
YETERSİZ SMEAR:
Sitoloji sonuçlarının %1 ‘i yetersiz olarak raporlanır . bu olgularda HPV testi bilinmiyor veya (-) olsada yetersiz hücre nedeniyle smear testi 2-4 ay içinde tekrarlanmalı. Tekrar aynı sonuç çıkarsa kolposkopi yapılır.Eğer HPV testi ilk smearde yapılmamışsa yapmaya gerek yoktur ancak yapılmış ve pozitif ise ya 2-4 ay içinde smear tekrarı yapılır veya hemen kolposkopi ile ileri incelemeye geçilir. Yetersiz smearin önemi invazif kanserlerin bir kısmında yetersiz smeare rastlanabilmesidir.
SİTOLOJİ NEGATİF SMEAR : Normal Smear
ENDOSERVİKAL HÜCRE/TRANSFORMASYON ZON KOMPONENTİ OLMAYAN NEGATİF(NORMAL) SMEAR:
21-29 Yaşında HPV durumu bilinmeyen olgularda rutin taramaya devam edilir.Testi tekrarlamaya gerek yoktur.pilır
30 yaş ve üstünde ise HPV testi yoksa yapılması önerilir.Eğer HPV testi yapılmaz ise 3 yıl sonra sitoloji tekrarlanır.
Eğer HPV testi – ise 5 yıl sonra kotest (HPV+ smear) yapılabilir.
Eğer HPV test + ise 1 yıl sonra her iki test birlikte tekrarlanır veya HPV genotipleme yapılabilir.Eğer HPV 16 veya 18 + ise hemen kolposkopi planlanır. Kolposkopi normal ise 1 yıl sonra kotest yapılır.
SMEAR NORMAL HPV + İSE
30-64 Yaşları arasında 2 yol izlenebilir;
Birinci yol, 1 yıl sonra kotest tekrarlanır.Her iki test – ise 3 yıl sonra kotest tekrarlanır.1 yıl sonraki kotestte HPV + veya smear anomalisi var ise kolposkopi yapılır.
İkinci yol , HPV genotiplemesi yapmak HPV 16 veya 18 + ise kolposkopi yapılır.HPV 16 ve 18 – ise 1 yıl sonra kotest tekrarlanır.
ASC-US SİTOLOJİSİ VARLIĞINDA
30-64 yaş arasında 2 yol izlenebilir
a)1 yıl sonra sitoloji tekrarı. 1 yıl sonra – ise 3 yıllık rutin sitoloji taramasına geçilebilir.Smear anomalisi varsa kolposkopi önerilir. Endoservikal küretaj tercih edilir. Yetersiz kolposkopide endoservikal küretaj önerilir.Kolposkopi sırası CIN2 ve üstü lezyon varlığı dışında tanısal LEEP önerilmez.
b)HPV testi yapılır(Tercih edilen yöntem). HPV + ise kolposkopi yapılır. HPV – ise 3 yıl sonra kotest yapılır.
ASC-US VEYA LSIL (21-24 YAŞ ARASI)
İki yol izlenebilir
a)1 yıl sonra sitoloji tekrarı.1 yıl sonra sonuç negatif (normal) veya ASC-US veya LSIL sonucu çıkar ise tekrar 1 yıl sonra sitoloji (smear tekrarı ). Arka arkaya 2 kez sitoloji negatif ise rutin taramaya geçilir. 2. yıl ASC ve üstü sitolojide kolposkopi yapılır.
Eğer 1.veya 2. Yıl sitoloji tekrarlarında ASC-H, HSIL , AGC çıkarsa kolposkopi yapılır.
b)ASC-US olgularında refleks HPV yapılır, HPV + ise yıllık sitoloji taramasına devem edilir 2 kez – ise rutin taramaya geçilir. ASC üstü sitoloji varlığında kolposkopi yapılır. HPV – ise rutin taramaya geçilir.
65 YAŞ ÜSTÜ HASTALARDA ASCUS SİTOLOJİ
30- 64 yaş gibi takip edilir . 65 yaş üstünde ise bu hastalar taramadan çıkarılmaz.HPV – olgulardada 1 yıl sonra kotest yapılması(tercihan) veya sitoloji takibi gerekir .
GEBELERDE ASCUS SİTOLOJİ
Gebelik dışı ASC-US ile aynı. Sadece kolposkopi postpartum 6. Aya kadar ertelenebilir ve gebelerde endoservikal küretaj önerilmez.Kolposkopi normal ise postpartum takip önerilir.
LSIL , ASC-H, HSIL SİTOLOJİ
Kolposkopi ve endoservikal Küretaj önerilir.HSIL da tanı ve tedavi için rahim ağzının kısmen çıkarılmasını içeren leep veya konizasyon kolposkopik biopsi yerine kullanılabilir.
AGC SİTOLOJİ
Kolposkopi k inceleme ve endoservikal küretaj uygulanır. 35 yaş üstunde endomettrial biopsi de eklenir.